U hebt schulden. Wat kan u doen?

U kan bij een maatschappelijk werker om advies vragen en een budgetplan laten opmaken voor één bepaalde factuur of te bemiddelen met één bepaalde schuldeiser (bv. gas, elektriciteit, water, belastingen, …). 

U heeft weinig schulden en u beheert uw inkomsten zelf, maar de maatschappelijk werker behandelt uw dossier om mee toezicht te houden op uw uitgaven.

Uw volledig inkomen wordt beheerd door de maatschappelijk werker die uw dossier behandelt en die ook instaat voor alle afgesproken betalingen vanaf een afzonderlijke rekening. Uw leefgeld wordt op een aparte afnamerekening gestort en hiermee kan u zelf voorzien in uw behoeften. Deze vorm van hulp is enkel mogelijk wanneer de schuldenlast relatief beperkt is. 

In dit geval sluit u met het OCMW of het CAW een vrijwillige en wederzijds aanvaardbare overeenkomst af over schuldaflossing.

De schuldbemiddelaar onderzoekt welke schulden en welke betalingsmogelijkheden er zijn. Hij kijkt ook na of bepaalde schulden al dan niet betwist werden. Let op: gaat u niet akkoord met de schuld, dan kan u geen beroep doen op deze schuldbemiddelaar om de schuld te betwisten voor een rechtbank.

De schuldbemiddelaar neemt contact op met uw schuldeisers en onderhandelt in samenspraak met u een afbetalingsplan. De schuldeisers zijn echter niet verplicht om deel te nemen aan de minnelijke schuldbemiddeling. Ze kunnen instemmen maar ook weigeren.

Eens er een afbetalingsregeling werd afgesproken, volgt de eigenlijke uitvoering van de minnelijke schuldbemiddeling. U behoudt uw inkomsten en beheert zelf nog uw geld. U zorgt zelf voor de vastgelegde maandelijkse afbetalingen. Indien u dat wenst, kan u hiervoor bijstand krijgen van de schuldbemiddelaar.

Belangrijk hierbij is dat u regelmatig contact heeft met de schuldbemiddelaar en hem informeert over veranderingen in uw financiële, professionele of gezinssituatie. U bent verplicht loyaal samen te werken met de schuldbemiddelaar.

De minnelijke schuldbemiddeling kan zowel door u als door een schuldeiser beëindigd worden. Ook de schuldbemiddelaar kan de minnelijke schuldbemiddeling beëindigen. Dat kan het geval zijn wanneer u uw verplichtingen niet nakomt ondanks eerdere waarschuwingen.

Aan de minnelijke schuldbemiddeling zijn kosten verbonden. U moet hierover duidelijk geïnformeerd worden.

Waar kan u terecht?

• Bij het OCMW van uw gemeente
• Bij het CAW

Vandaag is het nog niet mogelijk om een gerechtsdeurwaarder of een advocaat in te schakelen als minnelijk schuldbemiddelaar. Zij kunnen u wel doorverwijzen naar het OCMW of het CAW indien de minnelijke schuldbemiddeling de aangewezen weg naar schuldaflossing blijkt. Meer informatie vindt u op www.advocaat.be. Voor een gerechtsdeurwaarder in uw buurt kan u hier terecht. 

Wanneer u een hoge schuldenlast hebt, kan een collectieve schuldenregeling de beste oplossing voor u zijn.

De collectieve schuldenregeling heeft voordelen maar ook nadelen.

Voordelen

• Ongeacht of alle schuldeisers akkoord gaan, kan de rechtbank – in dit geval de arbeidsrechtbank van uw woonplaats – een regeling opleggen.

• Tijdens de duur van de collectieve schuldenregeling kan geen enkele betrokken schuldeiser beslag leggen op uw goederen of inkomsten.

• Als u de collectieve schuldenregeling correct doorloopt, bent u na enkele jaren in principe schuldenvrij.

Nadelen

• U beschikt niet langer zelf over uw goederen en inkomsten. Het is de schuldbemiddelaar die deze beheert en die zorgt voor de jaarlijkse uitbetaling aan uw schuldeisers. 

• U ontvangt een leefgeld om uw dagelijkse uitgaven mee te bekostigen.

• De collectieve schuldenregeling loopt gedurende meerdere jaren (maximaal 7 jaar).

Voor wie een hoge schuldenlast en een beperkt inkomen heeft, zijn de voordelen van een collectieve schuldenregeling vaak groter dan de nadelen.

Om toegelaten te worden tot een collectieve schuldenregeling, moet u een verzoekschrift neerleggen bij de arbeidsrechtbank van uw woonplaats. U kan het verzoekschrift zelf indienen, maar gelet op de complexiteit ervan doet u het best een beroep op een OMCW of een advocaat naar keuze:

• Bij het OCMW van uw gemeente: +++ (lijst)

• Bij het CAW: (lijst of verwijzing naar website, toestemming vragen – advies Olivier en Fred)

• Bij een advocaat: www.advocaat.be. Er is een reële kans dat u recht hebt op kosteloze tweedelijnsbijstand (beter gekend als een pro-Deoadvocaat). Uw advocaat zal u hierover inlichten. U kan hiervoor ook terecht bij het Bureau Juridische Bijstand in uw regio. Meer informatie vindt u op www.advocaat.be/nl/praktisch/wat-doet-een-bjb. 

De arbeidsrechtbank zal nagaan of u aan de voorwaarden voldoet en kan vervolgens een schuldbemiddelaar aanstellen. Vervolgens zal de schuldbemiddelaar met u contact opnemen.

Let wel: indien een advocaat het verzoekschrift heeft neergelegd, kan deze niet aangesteld worden als uw schuldbemiddelaar.

Als zelfstandig ondernemer kan u 6 maanden na de stopzetting van uw activiteit of na een faillissement een collectieve schuldenregeling aanvragen.

Indien u meerderjarig bent maar uw goederen niet zelf kan beheren (onbekwaam wegens gezondheidsredenen – bevestigd door een attest) stelt de vrederechter een voorlopig bewindvoerder aan. Deze wettelijke vertegenwoordiger verzekert de bescherming van uw vermogen. Deze persoon zal voor u maatregelen treffen en beslissingen nemen in uw belang. De aanvraag wordt ingediend via een verzoekschrift bij de vrederechter van uw woonplaats, door om het even welke persoon die belang heeft bij de aanstelling van een voorlopig bewindvoerder (bijvoorbeeld uzelf, een familielid, een kennis of een maatschappelijk werker).